Op een zondagochtend waren mijn kinderen een toren aan het bouwen op het speelkleed. Ze hadden eerst zorgvuldig allemaal dezelfde blokjes bij elkaar gezocht en op een grote hoop gelegd. Hun doel was om zo snel mogelijk een zo hoog mogelijke toren te bouwen. De goedbedoelde adviezen van hun vader om verschillende soorten blokjes te gebruiken en ze ook dwars op elkaar neer te leggen, lieten ze daarbij links liggen. Het gevolg was dat de toren niet zo hoog werd als zij wilden, omdat deze onstabiel was en steeds instortte.
 
Uiteindelijk hebben we met z’n drieën een toren gebouwd die wél uit verschillende blokjes bestond en met dwarsliggers; lange, korte, brede, kleine en grote. Juist het gebruik van deze verschillende blokjes resulteerde in een prachtige toren die tegen een stootje kan; hoog, groot en sterk!  Die dwarsliggers in de toren hebben een belangrijke functie.
 
Hoe zit dat met de “dwarsliggers” binnen bedrijven?
 
Volgens de ‘Dikke van Dale’ is de betekenis van het woord ‘dwarsligger’: dwarsliggende onderbalk op een spoorbaan (biels)  óf iemand die dwarsligt.
 
De dwarsliggers van een spoorbaan dragen de spoorstaven en de treinen die daar overheen rijden en houden de spoorstaven in de gewenste spoorwijdte uit elkaar. Een belangrijke functie dus en toch luidt het oude gezegde; ‘zoek jij maar een baan bij de NS, dan kun je solliciteren als dwarsligger’.
 
Bij populaire programma’s zijn het de dwarsliggers die er als eerste uit worden gestemd. Werknemers met een uitgesproken eigen mening, die tegen de stroom ingaan; we vinden dwarsliggers eigenlijk alleen maar irritant. Managers met dwarsliggers in hun team vinden dat hun gezag wordt ondermijnd; ze gaan aan zichzelf twijfelen; misschien heeft de dwarsligger wel gelijk?
 
De kunst is om te kijken waarom iemand dwarsligt door goed naar elkaar te luisteren en begrip te hebben voor elkaars mening. Eigenlijk hebben we deze dwarsliggers heel hard nodig. Zij zorgen voor een toetsing van de uitgezette koers; is deze wel toekomstbestendig, kan deze tegen een stootje?
 
Dwarsliggers zorgen ervoor dat zwakke punten kritisch worden bekeken en ze weerhouden de organisatie voor té impulsieve besluiten. Een frisse argumentatie, goede inhoudelijke discussies, meningsverschillen, daar wordt je juist wijzer van. Van alleen ja-knikkers krijg je geen nieuwe ideeën en meelopers geven geen nieuwe inzichten. Er is geen betere spraak dan tegenspraak.
 
Bekijk de ‘dwarsliggers’ eens met andere ogen. Tenslotte zijn de sterke spoorwegen gebouwd op dwarsliggers, zodat deze de zware last van het dagelijkse treinverkeer kunnen dragen.